Skad sie wziely pisanki?

Dawniej w Polsce wykonywaniem pisanek i kraszanek zajmowały się wyłącznie kobiety. Wiąże się z tym pewien pisankowy zwyczaj. W tym czasie bowiem mężczyznom nie wolno było wchodzić do izby. Kiedy jednak już tak się stało, odczyniano wówczas urok, który „intruz” mógł rzucić na pisanki. Z perspektywy czasu ten niezwykle popularny niegdyś staropolski zabobon, dzisiaj może wydawać się śmieszny. Jest to jednak doskonały wstęp do tego, aby opowiedzieć o innych ciekawych krajowych tradycjach związanych z pisankami.

Jajko w tradycji kościoła katolickiego odgrywało i nadal odgrywa niezwykle istotną rolę. Jest bowiem symbolem narodzin i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Z drugiej strony jednak dość mocno związane jest także z pogańskim kultem zmarłych. Jeszcze nie tak dawno, bo w latach 80-tych ubiegłego stulecia w rejonie uroczyska Patienka ( w pobliżu wsi Folwary Tylwickie) zaobserwowano zwyczaj składania pisanek na grobach przez ludność wyznającą prawosławie.

W dzisiejszych czasach w wielu polskich domach, po poświęceniu wielkanocnego koszyka, uroczyste śniadanie w Niedzielę Wielkanocną poprzedza zwyczaj wspólnego dzielenia się jajkiem. W tym miejscu nie sposób nie zauważyć analogii do bożonarodzeniowego łamania się opłatkiem. W obydwu przypadkach jest to wyraz przyjaźni i miłości do drugiego człowieka. Również przygotowywanie i zdobienie pisanek samo w sobie jest tradycją, która w naszym kraju przetrwała już dziesiątki lat!

W czasach dawnej Polski (jak również i tych dzisiejszych), jajko dodawało się także do słynnej potrawy wielkopostnej, czyli żuru. Co ciekawe, ostatnie dwa dni postu nosiły miano tzw. „pogrzebu żuru”. Zupa ta spożywana była przez cały czas trwania postu, więc kiedy zbliżał się okres wielkanocny, na ziemie wylewano całe sagany żuru.

Z pisankami wiąże się również inny staropolski przesąd. Jeżeli dziewczyna w Wielką Sobotę obmyła twarz w wodzie, w której gotowały się jaja na święconkę, wierzono, że na zawsze znikną wszelkie mankamenty jej urody (np. piegi). Kraszanki niosły również ważne przesłanie miłosne. Otóż w lany poniedziałek każdy chłopak wręczając pannie pisankę, dawał jej do zrozumienia, że mu się podoba.


Warning: file_put_contents(): Only 0 of 16760 bytes written, possibly out of free disk space in /home/stron/public_html/hcp.pl/wp-content/plugins/comet-cache/src/includes/traits/Ac/ObUtils.php on line 430

Fatal error: Uncaught Exception: Comet Cache: failed to write cache file for: `/pisankowe-zwyczaje-wielkanocne/`; possible permissions issue (or race condition), please check your cache directory: `/home/stron/public_html/hcp.pl/wp-content/cache/comet-cache/cache`. in /home/stron/public_html/hcp.pl/wp-content/plugins/comet-cache/src/includes/traits/Ac/ObUtils.php:435 Stack trace: #0 [internal function]: WebSharks\CometCache\Classes\AdvancedCache->outputBufferCallbackHandler('<!DOCTYPE html>...', 9) #1 /home/stron/public_html/hcp.pl/wp-includes/functions.php(3783): ob_end_flush() #2 /home/stron/public_html/hcp.pl/wp-includes/class-wp-hook.php(286): wp_ob_end_flush_all('') #3 /home/stron/public_html/hcp.pl/wp-includes/class-wp-hook.php(310): WP_Hook->apply_filters('', Array) #4 /home/stron/public_html/hcp.pl/wp-includes/plugin.php(453): WP_Hook->do_action(Array) #5 /home/stron/public_html/hcp.pl/wp-includes/load.php(679): do_action('shutdown') #6 [internal function]: shutdown_action_hook() #7 {main} thrown in /home/stron/public_html/hcp.pl/wp-content/plugins/comet-cache/src/includes/traits/Ac/ObUtils.php on line 435